Glastonbury’nin yıldızı: Marina Abramovic
Geçen yıl Glastonbury Festivali’nde Lizzo ve Arctic Monkeys’in yanı sıra çağdaş sanat eserleri de gündemdeydi.
Festivalin açılış sanat programına özel konuk yıldız Jeremy Deller’a ek olarak 86 yaşındaki İngiliz sanatçı David Hockney de katıldı.
Ana sahnenin video ekranlarında David Hockney’nin yeni yapay zekâ destekli çalışmasının prömiyeri yapıldı.
Bu yıl ise Glastonbury’nin yıldızı Dua Lipa ve Coldplay gibi müzik yıldızlarının yanı sıra 77 yaşındaki sanatçı Marina Abramovic oldu.
Glastonbury gibi bangır bangır müzik dinlenen, yüksek sesle şarkılar söylenen bir festivalde İngiliz müzisyen PJ Harvey’den önce sahneye çıkan Marina Abramovic, Piramit sahnesinde izleyicileri sessizliğe davet etti.
Hem de öyle 1-2 dakika değil, tam 7 dakika boyunca
‘Birbirinize koşulsuz sevgi verin’ diyerek, barış için izleyicileri susturdu.
Üstündeki yakın arkadaşı, moda tasarımcısı Riccardo Tisci imzalı elbise de kollarını açınca barış sembolü hâline geldi.
Bu Glastonbury tarihinde bir ilkti: ilk defa tam bir sessizlik yaşandı.
Festival organizatörleri Michael ve Emily Eavis’in davet ettiği Sırp sanatçı Marina Abramović’in ‘Yedi Dakikalık Kolektif Sessizlik’ adlı performansı kendi deyişiyle ‘Savaşın ve şiddetin dehşetine karşı bir siper’di.
Abaramovic, Glastonbury daveti üzerine “dehşete düştüğünü ve onurlandığını” itiraf etti.
“Dehşete düştüm çünkü bir sanatçı olarak hayatım boyunca bu tür bir izleyici kitlesi hiç görmemiştim. Şarkı söylemiyorum, dans etmiyorum. Bu bir müzik festivali ve hepiniz güzel vakit geçirmek ve harika müzik dinlemek istiyorsunuz” dedi.
Marina Abramovic’in sessizlik performansı sadece bir gün önce duyuruldu, bu yüzden izleyicilerin amaçlanan sessizlik sırasında konuşmaları ya da bağırmalarına dair korkular vardı.
Abramović, performansın başarısızlık riskiyle karşı karşıya olduğunu baştan kabul etti.
“Bu büyük bir risk, bu yüzden korkuyorum. Tamamen başarısız olabilirim ya da insanlar öylece oturabilir. Bilmiyorum ama riski almak istiyorum. Başarısız olmak da önemlidir, başarılı olmanın yanı sıra başarısızlıktan da öğrenirsiniz.” dedi.
Gösteriden önce “alabileceği tüm enerjiyi toplamak” için Somerset bölgesine giderken Stonehenge’i ziyaret ettiğini de açıkladı.
Sonuçta, Piramit sahnesinde tek ses, rüzgar ve uzaktan gelen diğer sahne performanslarının uğultularıydı.
Abramovic şöyle özetledi: “55 yıllık kariyerimin tamamında, her zaman enerjiyle bir şeyler yapıyordum; bundan daha iyi bir yerim yok. Şu anda enerjiye müdahale etmektense buradayız. Dünya gerçekten berbat bir yer. Savaşlar var, açlık var, protestolar var, cinayetler var, şiddet var. Peki büyük resme baktığımızda neler oluyor? Şiddet daha fazla şiddeti, öldürmek daha fazla öldürmeyi, öfke daha fazla öfkeyi, gösteri daha fazla gösteriyi getirir. Burada farklı bir şey yapmaya çalışıyoruz: nasıl şimdiki zamanda, burada ve şimdi olabileceğimizi ve aslında hep birlikte birbirimize nasıl koşulsuz sevgi verebileceğimizi.”
Abramovic’in Glastonbury’deki performansını izlerken ister istemez tam 5 yıl önce İstanbul’da Sakıp Sabancı Müzesi’nde Akbank sponsorluğunda gerçekleşen sergisinin açılışında söyledikleri geldi aklıma.
“Burada büyük bir kalabalık var, performans sanatına ilk başladığımda sadece birkaç izleyicim vardı, bu noktaya gelmem tam 50 yılı aldı” diye başlamıştı konuşmasına.
İşte şimdi 55. yılında ise Glastonbury’deki sessiz performansıyla festivalin en çok konuşulan ismi oldu.
